Οδηγός Γρήγορης Εκκίνησης του FreeBSD για Χρήστες Linux®

1 Εισαγωγή

Το κείμενο αυτό τονίζει τις διαφορές μεταξύ του FreeBSD και του Linux ώστε μέσοι ή προχωρημένοι χρήστες του Linux να μπορούν γρήγορα να προσαρμοστούν στις βασικές έννοιες του FreeBSD. Πρόκειται για μια τεχνική εισαγωγή στο FreeBSD, και δεν θα αναφερθούμε σε τυχόν «φιλοσοφικές» διαφορές μεταξύ των δύο συστημάτων.

Το κείμενο αυτό υποθέτει ότι έχετε ήδη εγκαταστήσει το FreeBSD. Αν δεν έχετε εγκαταστήσει το FreeBSD ή χρειάζεστε βοήθεια με την διαδικασία εγκατάστασης του, παρακαλούμε να διαβάσετε το κεφάλαιο Εγκαθιστώντας το FreeBSD στο Εγχειρίδιο του FreeBSD.

2 Κελύφη: Δεν υπάρχει Bash;

Όσοι έρχονται από το Linux συχνά εκπλήσσονται όταν ανακαλύπτουν ότι το Bash δεν είναι το προεπιλεγμένο κέλυφος στο FreeBSD. Στην πραγματικότητα, το Bash δεν υπάρχει καν στην βασική διανομή του FreeBSD. Αντίθετα, το FreeBSD χρησιμοποιεί το tcsh(1) ως το προεπιλεγμένο κέλυφος. Το Bash καθώς και άλλα κελύφη που ίσως θέλετε να εγκαταστήσετε, είναι διαθέσιμα στη Συλλογή Πακέτων και Ports του FreeBSD.

Αν εγκαταστήσετε διαφορετικά κελύφη, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την εντολή chsh(1) για να αλλάξετε το προεπιλεγμένο κέλυφος κάποιου χρήστη. Σας συνιστούμε ωστόσο να αφήσετε το κέλυφος του root στο προεπιλεγμένο. Ο λόγος για αυτό είναι ότι τα κελύφη που δεν περιλαμβάνονται στην βασική διανομή του FreeBSD, εγκαθίστανται στην τοποθεσία /usr/local/bin ή /usr/bin. Σε περίπτωση προβλήματος, είναι πιθανόν τα συστήματα αρχείων όπου βρίσκονται τα /usr/local/bin και /usr/bin να μην μπορούν να προσαρτηθούν. Στην περίπτωση αυτή, ο root δεν θα είχε πρόσβαση στο προεπιλεγμένο του κέλυφος, εμποδίζοντας έτσι και την είσοδο του στο σύστημα. Για το λόγο αυτό, υπάρχει ένας δεύτερος λογαριασμός όμοιος με τον root, ο toor, ο οποίος δημιουργήθηκε ειδικά για να χρησιμοποιείται με κάποιο άλλο κέλυφος. Δείτε τις Συχνές Ερωτήσεις Ασφαλείας σχετικά με τον λογαριασμό toor.

3 Πακέτα και Ports: Προσθέτοντας λογισμικό στο FreeBSD

Εκτός από την παραδοσιακή μέθοδο εγκατάστασης λογισμικού του UNIX® (κατέβασμα του πηγαίου κώδικα, αποσυμπίεση του αρχείου, επεξεργασία και μεταγλώττιση), το FreeBSD προσφέρει δύο ακόμα μεθόδους για την εγκατάσταση εφαρμογών: τα πακέτα και τα ports. Για μια πλήρη λίστα όλων των διαθέσιμων πακέτων και ports, δείτε εδώ.

# pkg_add /tmp/apache-2.2.6_2.tbz

# pkg_add -r apache22
Fetching ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6.2-release/Latest/apache22.tbz... Done.
Fetching ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6.2-release/All/expat-2.0.0_1.tbz... Done.
Fetching ftp://ftp.freebsd.org/pub/FreeBSD/ports/i386/packages-6.2-release/All/perl-5.8.8_1.tbz... Done.
[snip]

To run apache www server from startup, add apache22_enable="YES"
in your /etc/rc.conf. Extra options can be found in startup script.

# cd /usr/ports/www/apache22
# make install clean

# cd /usr/ports/www/apache22
# make WITH_LDAP="YES" install clean

4 Εκκίνηση του Συστήματος: Που είναι τα run-levels;

Το Linux χρησιμοποιεί το σύστημα εκκίνησης SysV, ενώ το FreeBSD χρησιμοποιεί το παραδοσιακό σύστημα εκκίνησης BSD. Στο σύστημα init(8) τύπου BSD, δεν υπάρχουν run-levels, ούτε το αρχείο /etc/inittab. Αντί για αυτά, η εκκίνηση ελέγχεται από ένα script εκκίνησης, το rc(8). To script /etc/rc διαβάζει το αρχείο /etc/defaults/rc.conf και το αρχείο /etc/rc.conf για να καθορίσει ποιες υπηρεσίες πρόκειται να ξεκινήσουν. Οι υπηρεσίες αυτές ξεκινάνε με την εκτέλεση των αντίστοιχων script εκκίνησης που βρίσκονται στους καταλόγους /etc/rc.d/ και /usr/local/etc/rc.d/. Τα scripts αυτά είναι παρόμοια με τα scripts που βρίσκονται στον κατάλογο /etc/init.d/ σε συστήματα Linux.

Οι υπηρεσίες ενεργοποιούνται με την προσθήκη μιας εγγραφής τύπου ΌνομαΥπηρεσίας_enable="YES" στο αρχείο /etc/rc.conf (rc.conf(5)). Ρίξτε μια ματιά στο αρχείο /etc/defaults/rc.conf για να δείτε τις προεπιλογές του συστήματος. Οι ρυθμίσεις που κάνουμε στο αρχείο /etc/rc.conf υπερισχύουν έναντι των προεπιλογών αυτών. Επίσης, κατά την εγκατάσταση πρόσθετων εφαρμογών, βεβαιωθείτε ότι διαβάσατε την αντίστοιχη τεκμηρίωση για να βρείτε πως να ενεργοποιήσετε τυχόν σχετικές υπηρεσίες.

Το ακόλουθο απόσπασμα από το αρχείο /etc/rc.conf ενεργοποιεί την υπηρεσία sshd(8) και τον Apache 2.2. Επίσης καθορίζει ότι ο Apache θα ξεκινήσει με ενεργοποιημένη τη δυνατότητα SSL.

# enable SSHD
sshd_enable="YES"
# enable Apache with SSL
apache22_enable="YES"
apache22_flags="-DSSL"

Από τη στιγμή που μια υπηρεσία ενεργοποιηθεί στο αρχείο /etc/rc.conf, μπορείτε να την ξεκινήσετε απευθείας από τη γραμμή εντολών (χωρίς να χρειάζεται να επανεκκινήσετε το σύστημα σας):

# /etc/rc.d/sshd start

Αν μια υπηρεσία δεν έχει ενεργοποιηθεί στο αρχείο αυτό, μπορείτε να εξαναγκάσετε την εκκίνηση της από την γραμμή εντολών με την επιλογή forcestart:

# /etc/rc.d/sshd forcestart

5 Ρύθμιση Δικτύου

% ifconfig
em0: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
        options=b<RXCSUM,TXCSUM,VLAN_MTU>
        inet 10.10.10.100 netmask 0xffffff00 broadcast 10.10.10.255
        ether 00:50:56:a7:70:b2
        media: Ethernet autoselect (1000baseTX <full-duplex>)
        status: active
em1: flags=8843<UP,BROADCAST,RUNNING,SIMPLEX,MULTICAST> mtu 1500
        options=b<RXCSUM,TXCSUM,VLAN_MTU>
        inet 192.168.10.222 netmask 0xffffff00 broadcast 192.168.10.255
        ether 00:50:56:a7:03:2b
        media: Ethernet autoselect (1000baseTX <full-duplex>)
        status: active

hostname="server1.example.com"
ifconfig_em0="inet 10.10.10.100  netmask 255.255.255.0"
defaultrouter="10.10.10.1"

hostname="server1.example.com"
ifconfig_em0="DHCP"

6 Firewall

Στο Linux χρησιμοποιείται το IPTABLES το οποίο παρέχει υπηρεσίες firewall σε επίπεδο πυρήνα. Το FreeBSD παρέχει επίσης firewall μέσω του πυρήνα. Για την ακρίβεια, το FreeBSD παρέχει τρία firewalls:

• IPFIREWALL

• IPFILTER

• PF

Το IPFIREWALL ή IPFW (η εντολή χειρισμού των κανόνων του IPFW είναι η ipfw(8)) είναι το firewall που έχει αναπτυχθεί και συντηρείται από την ομάδα ανάπτυξης του FreeBSD. Το IPFW μπορεί να συνδυαστεί με το dummynet(4) για να παρέχει δυνατότητες διαμόρφωσης της κίνησης πακέτων (traffic shaping) και να εξομοιώνει διαφορετικούς τύπους συνδέσεων δικτύου.

Παράδειγμα ενός κανόνα του IPFW που επιτρέπει εισερχόμενα δεδομένα προς την υπηρεσία SSH:

ipfw add allow tcp from any to me 22 in via $ext_if

Το IPFILTER είναι μια εφαρμογή firewall που αναπτύσσεται από τον Darren Reed. Δεν έχει φτιαχτεί ειδικά για το FreeBSD, και έχει μεταφερθεί και σε άλλα λειτουργικά, συμπεριλαμβανομένων των NetBSD, OpenBSD, SunOS, HP/UX, και Solaris.

Παράδειγμα ενός κανόνα για το IPFILTER που επιτρέπει εισερχόμενα δεδομένα προς την υπηρεσία SSH:

pass in on $ext_if proto tcp from any to any port = 22

Η τελευταία εφαρμογή firewall, το PF, αναπτύσσεται από το OpenBSD project. Το PF δημιουργήθηκε ως αντικαταστάτης του IPFILTER, και έτσι η σύνταξη του PF είναι αρκετά παρόμοια με αυτή του IPFILTER. Το PF μπορεί να συνδυαστεί με το altq(4) για να παρέχει υπηρεσίες τύπου QoS.

Παράδειγμα κανόνα του PF που επιτρέπει εισερχόμενα δεδομένα προς την υπηρεσία SSH:

pass in on $ext_if inet proto tcp from any to ($ext_if) port 22

7 Αναβαθμίζοντας το FreeBSD

Υπάρχουν τρεις μέθοδοι για την αναβάθμιση ενός συστήματος FreeBSD: Μέσω του πηγαίου κώδικα, μέσω έτοιμων (binary) αναβαθμίσεων, και μέσω των CD εγκατάστασης.

Η εγκατάσταση μέσω του πηγαίου κώδικα είναι η πιο πολύπλοκη, αλλά προσφέρει και τη μεγαλύτερη δυνατή ευελιξία. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει το συγχρονισμό του τοπικού αντιγράφου του πηγαίου κώδικα του FreeBSD με τον κώδικα του FreeBSD που βρίσκεται στους εξυπηρετητές CVS (Concurrent Versioning System). Από τη στιγμή που το τοπικό αντίγραφο πηγαίου κώδικα είναι ανανεωμένο, μπορείτε να μεταγλωττίσετε νέες εκδόσεις του πυρήνα και των βασικών προγραμμάτων. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το σύστημα αναβάθμισης μέσω πηγαίου κώδικα, δείτε το κεφάλαιο Ενημέρωση και Αναβάθμιση στο Εγχειρίδιο του FreeBSD.

Οι έτοιμες (binary) αναβαθμίσεις, είναι παρόμοιες με τη χρήση της εντολής yum ή apt-get για την αναβάθμιση ενός συστήματος Linux. Η εντολή freebsd-update(8) θα κατεβάσει τις αναβαθμίσεις και θα τις εγκαταστήσει. Μπορείτε να καθορίσετε την αυτόματη, ανά τακτά διαστήματα εκτέλεση της, με τη χρήση του cron(8).

Η τελευταία επιλογή αναβάθμισης, μέσω των CD εγκατάστασης, είναι αρκετά ξεκάθαρη. Απλώς εκκινήστε από το CD εγκατάστασης και επιλέξτε την αντίστοιχη επιλογή αναβάθμισης (upgrade).

8 procfs: Περασμένο αλλά όχι Ξεχασμένο

Στο Linux, θα χρειαστεί να δείτε το /proc/sys/net/ipv4/ip_forward για να καθορίσετε αν είναι ενεργοποιημένη η προώθηση IP (IP forwarding). Στο FreeBSD θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το sysctl(8) για να δείτε αυτή και άλλες ρυθμίσεις του συστήματος, καθώς το procfs(5) θεωρείται παρωχημένο σε πρόσφατες εκδόσεις του λειτουργικού. (Αν και η εντολή sysctl είναι επίσης διαθέσιμη και στο Linux).

Στο παράδειγμα της προώθησης IP, θα χρησιμοποιούσαμε την ακόλουθη εντολή για να καθορίσουμε αν η δυνατότητα αυτή είναι ενεργοποιημένη σε ένα FreeBSD σύστημα:

% sysctl net.inet.ip.forwarding
net.inet.ip.forwarding: 0

Η επιλογή -a χρησιμοποιείται για να πάρουμε μια λίστα με όλες τις ρυθμίσεις του συστήματος:

% sysctl -a
kern.ostype: FreeBSD
kern.osrelease: 6.2-RELEASE-p9
kern.osrevision: 199506
kern.version: FreeBSD 6.2-RELEASE-p9 #0: Thu Nov 29 04:07:33 UTC 2007
    root@i386-builder.daemonology.net:/usr/obj/usr/src/sys/GENERIC

kern.maxvnodes: 17517
kern.maxproc: 1988
kern.maxfiles: 3976
kern.argmax: 262144
kern.securelevel: -1
kern.hostname: server1
kern.hostid: 0
kern.clockrate: { hz = 1000, tick = 1000, profhz = 666, stathz = 133 }
kern.posix1version: 200112
...

Υπάρχουν περιπτώσεις όπου απαιτείται το procfs, όπως για παράδειγμα όταν εκτελείτε παλιότερο λογισμικό, το οποίο κάνει χρήση της εντολής truss(1) για την ανίχνευση των κλήσεων συστήματος, και για την Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του Linux. (Αν και η Συμβατότητα με Εκτελέσιμα του Linux χρησιμοποιεί το δικό της procfs, το linprocfs(5)). Αν χρειάζεται να προσαρτήσετε το procfs, μπορείτε να προσθέσετε την ακόλουθη εγγραφή στο αρχείο /etc/fstab:

proc                /proc           procfs  rw,noauto       0       0

Προσαρτήστε κατόπιν την procfs χρησιμοποιώντας την ακόλουθη εντολή:

# mount /proc

9 Συνηθισμένες Εντολές

10 Συμπεράσματα

Ευελπιστούμε ότι αυτό το κείμενο σας παρείχε αρκετές πληροφορίες για να ξεκινήσετε με το FreeBSD. Για περισσότερες και πιο λεπτομερείς πληροφορίες, παρακαλούμε να διαβάσετε το Εγχειρίδιο του FreeBSD το οποίο επίσης περιέχει και πολλά θέματα που δεν καλύφθηκαν καθόλου στο παρόν κείμενο.